Tροφή για σκέψη: Η καθηγήτρια φυσικής αγωγής ΣΕΦΑΑ Ειρήνη Τουπογιάννη, personal trainer και aerobic instructor μας εξηγεί ποιους πρέπει να εμπιστευόμαστε στο χώρο του fitness και γιατί αρκετοί δηλώνουν personal trainer αλλά δεν είναι επαρκώς πιστοποιημένοι.
Καθώς κοιτάζω την οθόνη πολλά έρχονται στο μυαλό μου, για το θέμα που μου ζητήθηκε να εκφράσω την προσωπική μου άποψη. Το Personal training και οι fake personal trainers βρίσκονται στο προσκήνιο, λόγω των διάφορων παιχνιδιών που παρουσιάζονται στην τηλεόραση. Αποφάσισα να επικεντρωθώ στην ουσία. Αναρωτήθηκε κανείς ποια είναι η ουσία; Πώς ξεκινήσαμε από τα χρόνια του δημοτικού, που μας έκανε γυμναστική ο δάσκαλος μας, γυμναστική τύπου ‘Κωσταντάρα στην παραλία’ να φτάσουμε σήμερα να αυτοπροβάλλουμε μέσα από τα διάφορα social media το τέλειο κορμί μας, τα υπέροχα μαλλιά μας, το άψογο αποτριχωμένο δέρμα μας, τα trendy πανάκριβα ρούχα μας; Ναι, δυστυχώς, αυτή είναι πλέον η ουσία στο χώρο του fitness: να προβάλλουμε τους εαυτούς μας, είτε είμαστε επαγγελματίες στο χώρο είτε όχι, ως πιστοποιημένοι* personal trainers. (Μια ειδικότητα που παίζει πολύ τελευταία στα μέσα ενημέρωσης)
Τι κάνει η άσκηση στο σώμα και την υγεία σας;
Ποια είναι τελικά η ουσία; Η ουσία είστε ΕΣΕΙΣ! Εσύ, ο ασκούμενος και η παροχή που του παρέχεται από εμάς τους ΚΦΑ (Καθηγητής Φυσικής Αγωγής). Η παροχή είναι η ΑΣΚΗΣΗ.
- Η άσκηση μπορεί να πάρει πολλές μορφές και απευθύνεται σε διάφορες κατηγορίες ασκουμένων: σε υγιείς ανθρώπους, σε ειδικές κατηγορίες υγιών ανθρώπων (παιδιά, έγκυες γυναίκες, ηλικιωμένους), σε άτομα με μυοσκελετικά ή παθολογικά προβλήματα, σε αθλητές.
- Η άσκηση μπορεί να λειτουργεί προληπτικά και να παίρνει τη μορφή του μαζικού αθλητισμού, του σχολικού αθλητισμού, να δρα με τη μορφή της αποκατάστασης και της θεραπευτικής άσκησης, να απευθύνεται σε άτομα σε επίπεδο Fitness, ή σε επίπεδο πρωταθλητισμού.
- Η άσκηση μπορεί να πάρει όλες αυτές τις μορφές και θα μπορούσε κανείς να πει πως είναι ένα είδος φάρμακου που μπορεί να δράσει θετικά, αρνητικά ή και να μην μας επηρεάσει, όπως ακριβώς μπορεί να δράσει και ένα φάρμακο στον οργανισμό μας.
Ποιο όμως είναι το χρέος αυτών που μας τη δίνουν; Των ΚΦΑ, των Φυσικοθεραπευτών που προσφέρουν θεραπεία και αποκατάσταση ή των εκάστοτε πιστοποιημένων personal trainers; Χρέος μας είναι -το ελάχιστο που θα πρέπει να προσφέρουμε στο σώμα των ασκουμένων – να το διατηρήσουμε στην κατάσταση που το παραλάβαμε και όχι να το καταστρέψουμε. Χρέος μας είναι, αν θέλουμε να λεγόμαστε επαγγελματίες**, να το βελτιώσουμε και να το καλυτερέψουμε, σαφέστατα όχι να το χειροτερέψουμε.
Ποιους εμπιστεύεστε για την υγεία και το σώμα σας;
Η άσκηση είναι μια μικρή λέξη με ένα όμως πλήθος διαφορετικών εννοιών, μια λέξη που όμως μπορεί να πάρει πολλές μορφές και έννοιες. Όμως, μπορούν οι γυμναστές να γνωρίζουν όλο αυτόν τον μεγάλο όγκο γνώσεων και πληροφοριών; Άλλος έχει ειδικότητα μπάσκετ, άλλος κολύμπι, άλλος ασχολείται με το fitness, κ.ά. Διαπιστώνουμε πως ανάμεσα και στους επαγγελματίες του κλάδου υπάρχουν μεγάλες ανομοιομορφίες, ελλείψεις όπως σε όλα τα άλλα επαγγέλματα. Δεν είναι όλοι καλοί γιατροί, οι δικηγόροι ή λογιστές. Λογικό είναι να υπάρχουν καλοί και κακοί ΚΦΑ. Σε όλα τα επαγγέλματα όμως καλοί και κακοί έχουν ακολουθήσει μια κοινή πορεία έως ένα σημείο. Όλοι έχουν διδαχτεί τις βασικές αρχές της επιστήμης τους, και στην πορεία ο καθένας επιλέγει με ποιο τρόπο θα χρησιμοποιήσει τις γνώσεις που πήρε και συγχρόνως θα τις εξελίξει.
Θα επιλέγατε ποτέ να πάτε το παιδί σας σε έναν που δηλώνει γιατρός Σαββατοκύριακου; Ή ότι είναι εμπειρικός; Θέλω να πιστεύω πως ΟΧΙ δεν θα κάνατε ποτέ το έγκλημα αυτό. Οι περισσότεροι γιατροί άλλωστε, αν πάτε στα γραφεία τους, πίσω από την καρέκλα τους έχουν το πτυχίο τους. Γιατί λοιπόν εμπιστεύεστε το παιδί σας, ή και τον εαυτό σας ακόμα σε ανθρώπους που δηλώνουν προπονητές ή γυμναστές του Σαββατοκύριακου, των 40 ωρών, των 3 μηνών ή δηλώνουν πιστοποιημένοι «Personal Trainers»; Μια απάντηση μπορεί να είναι επειδή δεν το γνωρίζετε. Μπορείτε να μάθετε ζητώντας το βιογραφικό τους και την άδεια εξασκήσεως του επαγγέλματος. ΑΥΤΟ είναι ΔΙΚΑΙΩΜΑ σας να το κάνετε. Έχετε κάθε δικαίωμα να γνωρίζετε αν αυτός που του εμπιστεύεστε το παιδί σας, τη μάνα σας, τον άρρωστο πατέρα σας, τον ίδιο σας τον εαυτό, την ΥΓΕΙΑ σας τηρεί τις προϋποθέσεις. Έχετε το δικαίωμα να πάτε στον επιχειρηματία του χώρου που ασκείστε και να ζητήσετε να δείτε αν ο χώρος που εναποθέτετε, όχι μόνο τα χρήματα σας τα οποία βγαίνουν πλέον με μεγάλη δυσκολία, αλλά και την υγεία σας, είναι νόμιμος και αν οι επαγγελματίες που τον απαρτίζουν είναι νόμιμοι, δηλαδή έχουν άδεια εξασκήσεως επαγγέλματος.
Όσο για σας που ασχολείστε με το Fitness και τη Σωματική διάπλαση και δείχνετε απαξίωση στους διατροφολόγους-διαιτολόγους, απόφοιτους του ΑΕΙ, γειώνοντάς τους ότι δήθεν δεν γνωρίζουν από αθλητική διατροφή, και επιλέγετε έναν πρώην αθλητή του BB, ο οποίος δηλώνει Fitness expert στη σωματική διάπλαση, φτιάχνει δίαιτες με μπολάκια στο γραφείο με τόνο και ρύζι, ασπράδια αυγού με το κιλό και ένα ντουλάπι συμπληρώματα όλων των ειδών νόμιμα και παράνομα, απλά ρωτήστε τον τί επιδράσεις έχουν όλα αυτά στον οργανισμό σας.
Τι να κάνετε
Ενημερώνεστε για τα δικαιώματα σας ως ασκούμενοι, και μάθετε να απαιτείτε ό,τι σας υπόσχονται. Εμείς οι επαγγελματίες που ασχολούμαστε με την ΑΣΚΗΣΗ, την ΥΓΕΙΑ, την ΕΥΡΩΣΤΙΑ, (Γιατροί, Φυσικοθεραπευτές, Διαιτολόγοι, ΚΦΑ, όλοι απόφοιτοι Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης), να μάθουμε να συνεργαζόμαστε για το κοινό καλό. Γιατί όλοι μας έχουμε έναν κοινό γνώμονα και αυτό είναι η ΥΓΕΙΑ μας, η ΥΓΕΙΑ σας. Αυτό και μόνο είναι λόγος που καθιστά το εκάστοτε επάγγελμα λειτούργημα και η δουλειά του καθένα ξεκινά εκεί που τελειώνει η δουλειά του άλλου. Όλα αυτά τα επαγγέλματα μαζί (αλλά και πολλά ακόμα) οριοθετούν την ΥΓΕΙΑ, αν λοιπόν ο γιατρός μπορούσε να κάνει αποκατάσταση δεν θα υπήρχαν οι Φυσικοθεραπευτές, αν μπορούσαν να κάνουν άσκηση δεν θα υπήρχαν οι γυμναστές, αν μπορούσαν να κάνουν δίαιτες, δεν θα υπήρχαν διαιτολόγοι, και αυτά βέβαια ισχύουν για όλους. Επίσης:
- Να έχει πτυχίο καθηγητή Φυσικής Αγωγής. Να ξέρετε, όμως, ότι το πτυχίο Φυσικής Αγωγής δεν είναι η απόλυτη εγγύηση! Εξασφαλίζει απλώς τη στοιχειώδη γνώση της ανατομίας του σώματος, των βασικών αρχών Εργοφυσιολογίας και Κινησιολογίας, που είναι απαραίτητες για το σχεδιασμό του κατάλληλου και ενδεδειγμένου προγράμματος για κάθε ασκούμενο. Βέβαια, από τα ανώτατα αυτά ιδρύματα (π.χ. ΤΕΦΑΑ) αποφοιτούν γυμναστές με διάφορες ειδικότητες (στίβος, μπάσκετ, τένις), οι οποίοι χρειάζονται περαιτέρω εκπαίδευση και εξειδίκευση για κάθε τομέα, πέραν της ενασχόλησης με ομάδες ή άτομα που κάνουν πρωταθλητισμό ή αθλητισμό σε συγκεκριμένο άθλημα. Δεν είναι λίγοι οι γυμναστές που δεν έχουν τις απαραίτητες γνώσεις για εκγύμναση ενός μέσου ατόμου.
- Να έχει κάνει πρόσθετα σεμινάρια ή να έχει κάποια επαγγελματική πιστοποίηση από διεθνείς αναγνωρισμένους οργανισμούς (ACSM, IDEA, ACE, NSCA) ή από ελληνικούς αναγνωρισμένους εκπαιδευτικούς φορείς.
- Να παρακολουθεί εκπαιδευτικά σεμινάρια και γενικά να ενημερώνεται για τις εξελίξεις του κλάδου.
- Να γνωρίζει καλά την ανατομική του ανθρώπινου σώματος, κινησιολογία, φυσιολογία και εργοφυσιολογία. Τομείς απαραίτητοι για την οργάνωση και σχεδίαση ενός ασφαλούς και αποτελεσματικού προγράμματος.
- Να έχει εκπαίδευση και γνώσεις πρώτων βοηθειών και καρδιοαναπνευστικής ανάνηψης.
- Να συμμετέχει σε οργανισμούς του κλάδου, να συνεργάζεται με άλλους επαγγελματίες συγγενικών ειδικοτήτων (φυσικοθεραπευτές, γιατρούς, διατροφολόγους), να ενημερώνεται από επιστημονικά περιοδικά και συνέδρια.
Ας προσπαθήσουμε ο καθένας από την πλευρά του να γίνει καλύτερος. Ξεκινήστε από τον εαυτό σας τις αλλαγές και επεκτείνετέ τις στο ευρύτερο περιβάλλον σας. Μόνο έτσι θα επέλθει η αλλαγή, λίγο, λίγο και σιγά σιγά. Αφιερώστε χρόνο στον εαυτό σας, διαβάστε βιβλία, ενημερωθείτε, διδάξτε στα παιδιά σας την αξία της υγείας, της άσκησης, της φροντίδας του σώματός τους, μάθετε τα να αγαπάνε το σώμα τους και να το προφυλάσσουν. Έρευνες αποδεικνύουν ότι το life style που έχουν υιοθετήσει οι γονείς, περνάει γονιδιακά στο παιδί, άρα οι συνήθειές σας περνάνε στο DNA του παιδιού σας. Το είχε πει πρώτος ο Ιπποκράτης ο πατέρας της Ιατρικής: “Μια υγιής στάση ζωής είναι μεταδοτική, αλλά μην περιμένεις να ανταποκριθούν όλοι σε αυτό. Εσύ όμως να παραμείνεις φορέας.”
ΚΦΑ ΔΠΘ
Ιατρική σχολή – Καποδιστριακό Παν/μιο Αθηνών
Μοριακή & Εφαρμοσμένη Φυσιολογία
*Πιστοποιημένος: O μόνος πιστοποιημένος και νόμιμος για να διδάσκει άσκηση είναι ο ΚΦΑ και κανείς άλλος.
**Επαγγελματίας: Έκαστος επαγγελματίας είναι αυτός που έχει άδεια εξασκήσεως του εκάστοτε επαγγέλματος και είναι νόμιμος.