Κάθε Ιανουάριο, εκατοντάδες Έλληνες έχουν ένα κοινό: Γράφονται στο γυμναστήριο. Μάλιστα ένας στους οκτώ γράφεται στο γυμναστήριο τον Ιανουάριο και πολλά γυμναστήρια βλέπουν αύξηση των μελών τους κατά 30 έως 50% κατά τις πρώτες εβδομάδες του έτους.
Και ύστερα έρχεται ο Φεβρουάριος. Οι περισσότεροι έχουν ήδη σταματήσει, κάποιοι συνεχίζουν ακόμη να υπόσχονται στον εαυτό τους ότι θα ξεκινήσουν το γυμναστήριο. Αφού έχει ήδη μπει ο Φεβρουάριος και εσύ ακόμη δεν έχεις πατήσεις στο γυμναστήριο, θέλω να σε προλάβω. Γιατί, ξέρεις, είναι αυτή η εποχή του χρόνου που είσαι ζεστός, που το έχεις πάρει απόφαση ότι φέτος θα γίνεις φέτες (όπως ακριβώς ήταν και πέρυσι τέτοια εποχή), αλλά είναι και η εποχή που μπορείς να βρεις χίλιες δυο δικαιολογίες. Αλήθεια, έχεις αναρρωτηθεί γιατί δεν τηρείς την υπόσχεσή σου να γυμναστείς; Υπάρχουν τρεις επιστημονικές εξηγήσεις.
Γιατί δεν τηρείς την υπόσχεσή σου να γυμναστείς
Διάβασε τρεις επιστημονικές εξηγήσεις:
1 Η υπερβολική αισιοδοξία
Το ξέρεις και εσύ, ο ενθουσιασμός σου για το γυμναστήριο διαρκεί μέχρι να πας να κάνεις την εγγραφή σου. Μετά πάει τζάμπα το διακοσάρι ή το κατοστάρι. Και γιατί παρακαλώ; Υπάρχει μια επιστημονική εξήγηση: «Οι άνθρωποι είναι υπέρμετρα αισιόδοξοι ότι έχουν τη δύναμη και τη θέληση να τα καταφέρουν από την πρώτη κιόλας προπόνηση», υποστηρίζουν ο Stefano Dellavigna και η Ulrike Malmendier στο «Paying Not to Go to the Gym». Σύμφωνα με μελέτη δόθηκε σε άτομα που ήθελαν να γραφτούν στο γυμναστήριο δύο επιλογές: να επιλέξουν ένα πακέτο προγράμματος αξίας 10 δολλαρίων ανά επίσκεψη ή ένα μηνιαίο πρόγραμμα προσφορά αξίας 70 δολλαρίων. Όσοι επίλεξαν το μηνιαίο πρόγραμμα πήγαν στο γυμναστήριο μόνον τέσσερις φορές το μήνα. Ως αποτέλεσμα, πλήρωναν 70% περισσότερο ανά επίσκεψη. Γιατί; Να το επαναλάβω προς εμπέδωση: οι άνθρωποι πιστεύουν ότι μπορούν να γίνουν αθλητές σε μία μέρα, γεγονός που κάνει το μηνιαίο πακέτο να αξίζει τον κόπο.
2 Η προσφορά και οι εκπτώσεις
Μπορεί να χαρακτηρίσεις αυτήν τη συμπεριφορά “τεμπελιά”. Οι οικονομολόγοι όμως προτιμούν τον όρο “υπερβολική έκπτωση”. Και τι σημαίνει αυτό; Δίνουμε μεγαλύτερη προσοχή στις μελλοντικές ανταμοιβές, τις προσφορές και τις εκπτώσεις. Η υπερβολική έκπτωση βοηθά να εξηγηθεί γιατί οι οφειλέτες δεν πληρώνουν τους λογαριασμούς τους και γιατί συνεχίζεις να λες στον εαυτό σου ότι η κατάλληλη ημέρα άσκησης είναι πάντα “αύριο”. Αλλά υπάρχει και κάτι ακόμη: οι προσφορές και τα προϊόντα σε τιμή ευκαιρίας δημιουργούν παρόμοια έξαψη στον εγκέφαλο μ' αυτήν που προκαλεί το σεξ, σύμφωνα με έρευνα του πανεπιστημίου του Γουεστμίντερ. Οι «ευκαιρίες» και οι «προσφορές» υποσυνείδητα προκαλούν τόσο μεγάλη χαρά στον εγκέφαλο, όση απολαμβάνει στη διάρκεια του σεξ. Ένα δωρεάν ή εκπτωτικό κουπόνι μπορεί να διεγείρει τον εγκέφαλό σου όσο και μια ερωτική σκηνή.
3 Η κόπωση της απόφασης
Άλλο ένα πρόβλημα με τη διατήρηση του κινήτρου να γυμναστούμε είναι ότι τα κίνητρα είναι… εξαντλητικά! Σύμφωνα με τη θεωρία της κόπωσης της απόφασης (decision fatigue), η απλή πράξη οποιασδήποτε απόφασης εξαντλεί ένα περιορισμένο απόθεμα θέλησης. Η άσκηση δεν είναι μόνο μια επένδυση του χρόνου, είναι επίσης μια επιλογή, ακόμη και εξαντλητική επιλογή για τους ανθρώπους των οποίων οι καθημερινές συνήθειες δεν περιλαμβάνουν το τρέξιμο ή τα βάρη.
Αυτό είναι το τρικ για να τηρήσεις την υπόσχεσή σου να γυμναστείς
Κι όμως, η μηνιαία συνδρομή δεν είναι αρκετή για να σε κρατήσει στο γυμναστήριο. Χρειάζεσαι ένα οικονομικό κίνητρο. Μελέτη που έκανε το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας-Σάντα Μπάρμπαρα κατέληξε στο εκπληκτικό συμπέρασμα ότι οι άνθρωποι είναι πιο πιθανό να γυμναστούν και να τηρούν την υπόσχεσή τους να γυμνάζονται, όταν ανταμείβονται με χρήματα!
Πλήρωνε λοιπόν τον εαυτό σου κάθε φορά που πηγαίνεις γυμναστήριο. Βάλε στόχο τα χρήματα που θα συγκεντρώσεις να τα ξοδέψεις σε ένα ταξίδι ή σε κάτι που σου θέλεις να αγοράσεις.
Όταν δεν πηγαίνεις στο γυμναστήριο θα πρέπει να πληρώνεις κάποιο πρόστιμο. Όχι σε σένα. Σε έναν φίλο σου. Αυτό πονάει, έτσι; Και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο θα πας.
Τέλος, σου εχω μία πιο εύκολη λύση: αντί να σκέφτεσαι και να προσπαθείς να βρεις το κίνητρο για να γυμναστείς απλά σήκω. Σήκω από τον καναπέ σου. Φόρεσε τα αθλητικά σου. Πήγαινε στο γυμναστήριο. Σταμάτα να σκέφτεσαι. Απλά πήγαινε. (Και κράτα τα λεφτά για σένα)!
Φίλια Μητρομάρα