Ο μεγαλύτερος σε ηλικία Έλληνας που ανέβηκε στο Έβερεστ, ο Αντώνης Σύκαρης, μιλάει στη δημοσιογράφο Φίλια Μητρομάρα και το wefit.gr για τα όνειρά του και τους επόμενους στόχους του.
Με συναρπάζουν οι άνθρωποι που αγαπούν την περιπέτεια. Κάθε δύσκολη ανάβαση σε μια μεγάλη κορυφή, κάθε ριψοκίνδυνο σκαρφάλωμα σε μια παγωμένη ορθοπλαγιά, κάθε κοπιώδης ανάσα στα 8.000 μέτρα και πάνω, κάθε δύσβατη περιοχή με ομίχλη, αέρα, βροχή ή χιόνι, μια τρομακτική περιπέτεια για μένα. Ο Αντώνης Σύκαρης με έπεισε ότι αυτό που σε εμένα μπορεί να φαίνεται περιπέτεια, για εκείνον είναι το νόημα της ζωής. Αλλά με έπεισε και για κάτι ακόμη: στην ορειβασία δεν υπάρχουν όρια. Ούτε καν αυτά της ηλικίας.
“Στο βουνό δεν κατακτάμε το βουνό αλλά τον εαυτό μας” λέει ο Αντώνης Σύκαρης.
Και αυτό γιατί ο 57χρονος αναρριχητής και ορειβάτης Αντώνης Σύκαρης, αν και ασχολείται αδιαλείπτως με την ορειβασία 30 χρόνια, τα τελευταία χρόνια έχει σημειώσει απίστευτες επιδόσεις. Έχει συνεχή και καταγεγραμμένη δράση σε εσωτερικό και εξωτερικό, με μεγάλες επιτυχίες για την ελληνική ορειβασία είτε ως αρχηγός είτε ως μέλος κάποιας αποστολής. Είναι ο τρίτος κατά σειρά άνθρωπος στον κόσμο και ο μοναδικός Έλληνας που έχει σκαρφαλώσει τις τέσσερις από τις 14 οκτάρες κορυφές της γης, τις λεγόμενες Grand Slam (έχουν ύψος μεγαλύτερο των 8.000 μέτρων): Everest 8.848m, Kangchenjunga 8.586m, Manaslu 8.163m και Lhotse 8.516m σε ηλικία 55 ετών και άνω. Το 2017, στα 55 του, με τον Μάικ Ευμορφίδη ανέβηκε στο Έβερεστ, και, ένα χρόνο μετά, πάτησε μαζί με τον Φώτη Θεοχάρη την κορυφή του βουνού Kangchenjunka, την τρίτη ψηλότερη κορυφή του κόσμου καθώς και στο Όρος Μανασλού μαζί με τον Γιώργο Μαρίνο. Την Άνοιξη του 2019 σκαρφάλωσε στην τέταρτη ψηλότερη κορυφή του κόσμου, το Lhoste.
Ο Αντώνης Σύκαρης μοιράζεται μαζί μας τον σχεδιασμό και την προετοιμασία μιας ορειβατικής αποστολής και μας αποκαλύπτει το μυστικό του: πως να αντιμετωπίζεις την εσωτερική σου φωνή που σου λέει «σταμάτα»!
Ποιος είναι ο λόγος που σε ωθεί να ανεβαίνεις στα ψηλότερα βουνά, να καλύπτεις μεγάλες αποστάσεις με όλο και πιο δύσκολους και απαιτητικούς τρόπους;
Μια λαμπρή φλόγα που καίει και με καλεί κάθε φορά να φτάσω εκεί. Αν και η «φλόγα» είναι μεταφορική έννοια, στην ουσία είναι αυτή που μπορεί να κάνει πραγματικότητα τα όνειρα και τις προσδοκίες μου, να σκαρφαλώνω στα βουνά του κόσμου, όχι να τα κατακτώ, γιατί τα βουνά δεν τα κατακτάς, σου επιτρέπουν να τα ανέβεις. Όταν λοιπόν φτάνεις τον στόχο σου, η προσλαμβάνουσα χαρά και αυτοπεποίθηση είναι ανεκτίμητες αξίες. Η ορειβασία ενεργοποιεί όλες τις αισθήσεις, μέσω της άσκησης, της εξερεύνησης, της χαράς να βρίσκεσαι στο φυσικό περιβάλλον, να φτάνεις εκεί που στόχευσες από την αρχή, να ξεπερνάς τον εαυτό σου και τα όριά του. Σου προσφέρει ένα απίστευτα όμορφο ταξίδι που διαρκεί για πάντα στη ζωή σου και στη σκέψη σου. Η ορειβασία επίσης ενώνει τους ανθρώπους, δημιουργεί φιλίες που κρατούν μια ολόκληρη ζωή και σου προσφέρει ανεπανάληπτες στιγμές που μένουν ανεξίτηλες στη μνήμη των ορειβατών.
Πως κόλλησες το μικρόβιο της ορειβασίας;
Από μικρό παιδί ένιωθα έλξη με το φυσικό περιβάλλον. Όταν βρισκόμουν σε κάποιο βουνό ή δάσος ένιωθα μια μεγάλη χαρά και ευεξία, ήταν στο DNA μου, αν και οι γονείς μου με απέτρεπαν. Αυτή η ανάγκη όμως ήταν έμφυτη, υπήρχε μέσα μου και κατάλαβα στα 17 πως μου άρεσε πολύ. Την καλλιέργησα και στις 14 Ιανουαρίου του 2020 θα κλείσω 30 χρόνια στα βουνά! Την ορειβασία δεν την έχω εγκαταλείψει ποτέ, δεν την έχω βαρεθεί.
Τι σε τρομάζει περισσότερο: η καθημερινότητα ή οι δυσκολίες του βουνού;
Είμαι αρκετά αισιόδοξος άνθρωπος, και θα έλεγα πως τίποτα από τα δύο δεν με τρομάζει. Στο βουνό έχω αποκτήσει αρκετή εμπειρία, μου έχει δώσει και μια σοφία στο πώς να αντιμετωπίζω τις αναποδιές και πού μπορώ να πετύχω και να τα καταφέρω. Σαφώς παίζει ρόλο και η τύχη, που πολλές φορές τη δημιουργούμε και μόνοι μας. Το βουνό ωστόσο δεν είναι σαν τους ανθρώπους, είναι πιο έντιμο, και αν ακολουθήσεις τους κανόνες του θα τα καταφέρεις και θα είσαι ασφαλής. Στην καθημερινότητα ενώ έχεις καλή πρόθεση να αντιμετωπίσεις τα πράγματα κάποιες φορές τα πράγματα ανατρέπονται από τους ανθρώπους. Η ζωή δεν είναι όπως στα βουνά, δεν είναι τόσο δίκαιη.
Ποια ήταν τα πιο δύσκολα βουνά που πάτησες μέχρι τώρα;
Σίγουρα το Kangchenjunka στα 8.586m, η οποία ήταν και η μεγαλύτερη ελληνική ορειβατική επιτυχία, επειδή είναι το δεύτερο δυσκολότερο βουνό μετά το Κ2. Φυσικά είναι και το Έβερεστ (8.848m) και το Pumori (7.161m), ένα δύσκολο και τεχνικό βουνό, δίπλα στο Έβερεστ.
Ο Αντώνης Σύκαρης είναι ο μόνος Έλληνας, που έχει σκαρφαλώσει τέσσερις -από τις 14- κορυφές της Γης που φτάνουν πάνω από τα 8.000 μ.
Υπάρχει κάποια εμπειρία που σε έχει σημαδέψει;
Ναι, η εμπειρία της απώλειας. Έχω χάσει ανθρώπους όπως τον Μπάμπη Τσουπρά αλλά και τον Νίκο Παπανδρέου στο Όρος Νταουλαγκίρι, το 1998. Αυτές οι δύο απώλειες είναι χαραγμένες στο μυαλό μου, δε θα τις ξεχάσω ποτέ γιατί ήταν δύο άνθρωποι που αγαπούσα πάρα πολύ.
Πώς αντιμετώπιζε και συνεχίζει να αντιμετωπίζει η οικογένειά σου τις «απουσίες» σου;
Θα απαντήσω με ένα παράδειγμα: στις 24.8.1994 γεννήθηκε ο γιος μου Γιάννης ενώ βρισκόμουν για δυο μήνες στο Kongur (7.719m) στην Κίνα. Τότε δεν υπήρχε καμία επικοινωνία, φαντάζεται κάποιος την αγωνία που ένιωθαν όλοι. Κατάφερα και έφτασα στην Ελλάδα στις 15 Αυγούστου. Πιστεύω πως χωρίς τη συμπαράσταση και την υποστήριξη της οικογένειάς μου δεν θα είχα φτάσει μακριά.
Στην οικογένειά μου οφείλω όλες τις επιτυχίες μου λόγω της αμέριστης υποστήριξής τους.
Θεωρώ τον εαυτό μου πολύ τυχερό που η γυναίκα μου δεν μου αρνήθηκε το παραμικρό. Μου είπε «τα βουνά σε κάνουν ευτυχισμένο, για να είσαι ευτυχισμένος θέλω να κάνεις αυτό που σου αρέσει. Αυτό που σε κάνει ευτυχισμένο».
Αντώνης και Ιωάννης Σύκαρης.
Τι πράγματα σου έμαθε το βουνό και ακολουθείς στην καθημερινότητά σου;
Το πρώτο πράγμα που μου έμαθε το βουνό είναι ο σεβασμός προς τα πάντα, στους ανθρώπους και προς ό,τι κάνεις στη ζωή σου. Κάτω από αυτό κρύβονται πολλά πράγματα, όταν σέβεσαι αρχές, αξίες, διαδικασίες, κανόνες, έχεις μία πολύ καλή ζωή και μπορείς να πετύχεις πολλά. Το δεύτερο που μου έμαθε ήταν το «no limit». Όταν δεν υπάρχουν όρια διευρύνονται τα όνειρά μας και ατενίζουμε προς την κορυφή. Συμβαίνει ό,τι και στον αθλητισμό: όσο περισσότερο γυμνάζεσαι τόσο καλύτερος γίνεσαι στην απόδοσή σου. Με την ορειβασία κατάλαβα ότι δεν υπάρχουν όρια. Όσο προχωράς τόσο διαπιστώνεις ότι γίνεσαι καλύτερος ορειβάτης. Τέλος, μου έμαθε την αλληλεγγύη και τον αλτρουισμό. Η ορειβασία δεν λειτουργεί χωρίς αυτά, δεν έχουμε ανταγωνισμό αλλά είναι απαραίτητη η συντροφικότητα και η συναδελφικότητα. Στο βουνό η ζωή σου κρέμεται από τον άλλον, κυριολεκτικά από ένα σχοινί. Αν πέσεις θα πέσει. Αυτό κρατά τις προσπάθειές σας και «δένει» τις ζωές σας. Και γι’ αυτό το βουνό μας κάνει καλύτερους ανθρώπους.
“Στο βουνό η ζωή σου κρέμεται από τον άλλον, κυριολεκτικά από ένα σχοινί.” λέει ο Αντώνης Σύκαρης.
Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για μια πετυχημένη ανάβαση;
Να γνωρίζεις το βουνό, να το έχεις μελετήσεις, να έχεις διαβάσει, να έχεις πάρει πληροφορίες, να επιλέξεις την κατάλληλη εποχή, τον καιρό, να ελαχιστοποιήσεις τους κινδύνους που υπάρχουν. Να έχεις κάνει σωστή προετοιμασία, και τεχνικά και φυσικά, και να έχεις επιλέξει τον σωστό ορειβατικό σχοινοσύντροφο. Ο καλός σχοινοσύντροφος σε αντιλαμβάνεται με ένα νεύμα, γνωρίζει ο ένας τον άλλον, έχει σφυρηλατηθεί η σχέση σας από προηγούμενες αναβάσεις. Επειδή οι συνθήκες πολλές φορές, π.χ. η υποξία, μπορεί να σε φέρουν εκτός εαυτού γι’ αυτό χρειάζεσαι έναν καλό ορειβάτη δίπλα σου. Έχεις εξάλλου έναν στόχο: να φτάσεις στην κορυφή. Και σε αυτό μπορεί να σε βοηθήσει αλλά και να τον βοηθήσεις.
Έχεις πατήσει τέσσερα από τα 14 βουνά του «Γκραν Σλαμ». Ποιες είναι οι επόμενες μεγάλες προκλήσεις;
Η επόμενη πρόκληση είναι το Αναπούρνα στο Νεπάλ, τον Μάρτιο του 2020. Είναι δύσκολο βουνό, έχει χιονοστιβάδες. Μαζί μου θα είναι ο Ντάβα, ένας νεοπαλέζος. Από την Ελλάδα δεν βρίσκω ανθρώπους να μπορούν να συμμετάσχουν. Στόχος μου είναι να καταφέρω να πατήσω και τις 14 κορφές. Ο χρονικός μου ορίζοντας είναι μέχρι το 2022. Αν και εφόσον επιτευχθεί αυτό, θα είμαι ο πρώτος άνθρωπος στον κόσμο σε ηλικία άνω των 55 ετών που θα τα έχει καταφέρει. Το «Γκραν Σλαμ» ξεκίνησε το 1950, και μέχρι σήμερα 42 άνθρωποι τα έχουν καταφέρει, όμως κανένας δεν ξεκίνησε να ανεβαίνει πάνω από τα 55 του χρόνια.
Άλλο ένα project που έχω στο μυαλό μου είναι να πατήσω στις 82 κορυφές των Άλπεων, όσες είναι πάνω από 4.000 μέτρα. Μέχρι τώρα έχω πατήσει σε 61 κορυφές στις Άλπεις. Είναι δύσκολο εγχείρημα, είναι απαιτητικές τεχνικές κορυφές και δεν υπάρχει και χρόνος.
“Μην εγκαταλείπεις! Ο οργανισμός και το μυαλό σου σου λένε να γυρίσεις στην ασφάλεια της κανονικής σου ζωής. Αλλά μια φωνή μέσα σου σου λέει να φτάσεις στην κορυφή. Αν υπερισχύσει η τελευταία, θα το κάνεις.”
Ποια βουνά προτείνεις για αρχάριους ορειβάτες;
Για να κινούνται με ασφάλεια, η ασφάλεια είναι το σημαντικότερο πράγμα στην ορειβασία, καλό είναι πρώτα να ξεκινήσουν σε κάποια σχολή αρχαρίων για να πάρουν τις βασικές γνώσεις ή να έχουν μαζί τους κάποιον έμπειρο ορειβάτη που θα τους μεταδώσει τις γνώσεις του, όπως κάνω κι εγώ, σαν ιδιαίτερα μαθήματα. Ο Όλυμπος, τα Βαρδούσια, η Τύμφη, η Πίνδος, νότια και βόρεια, η Γκιώνα και ο Ταύγετος, ο Χελμός, τα Ζήρια, ο Πάρνωνας είναι καλά βουνά για αρχή. Προτείνω κυρίως την αναρρίχηση, που αποτελεί και την πεμπουσία της ορειβασίας, όχι μόνον πεζοπορία. Είτε σε βράχο είτε σε πάγο βοηθούν πολύ και αναπτύσσουν την αυτοπεποίθηση.
Έχεις συμμετάσχει σε 15 μαραθώνιους. Τι κοινό έχει ένας μαραθώνιος με την ορειβασία;
Το κοινό με την ορειβασία είναι τα όρια: να ξεπεράσεις τον εαυτό σου. Κατά τη διάρκεια του μαραθωνίου υπάρχει μία δεύτερη φωνή που σου φωνάζει «δεν μπορώ άλλο». Είναι το αντίπαλο δέος και αυτό που έχεις να κάνεις πρωτίστως δεν είναι να τερματίσεις αλλά να νικήσεις τον άλλο μισό σου εαυτό. Η φωνή αυτή ουσιαστικά είναι ο ίδιος σου ο εγκέφαλος που θέλει να σε προστατέψει από την κακουχία και την κόπωση, γι’ αυτό και σου φωνάζει «τι τα θες αυτά, αφού κουράστηκες, σταμάτα!». Η διαφορά είναι ότι στο βουνό δεν μπορείς να σταματήσεις, πρέπει να φτάσεις κάπου. Ενώ στο μαραθώνιο μπορείς να κάνεις στην άκρη.
Η καθημερινότητά μου περιλαμβάνει 10 χλμ. τρέξιμο, crossfit για ενδυνάμωση με βάρη, αναβάσεις σε γειτονικά βουνά, όπως είναι η Πάρνηθα, ή πεζοπορία με βαριά σακίδια (τρέχοντας ή περπατώντας). Έπειτα μπορεί κανείς να κάνει αναρρίχηση σε βράχο και σε πάγο, σε φυσικά πεδία. Στην Ελλάδα έχουμε ατελείωτα πεδία βράχου.
“Μια αποστολή μπορεί να διαρκέσει από 45 έως 60 ημέρες. Ο μεγαλύτερος αντίπαλος, πέρα από τον ίδιο σου τον εαυτό, είναι το υψόμετρο.”
Όταν λες «δεν μπορώ άλλο» σφίγγεις τα δόντια και προχωράς. Αλλά πώς το πετυχαίνεις; Ποιο είναι το μυστικό;
Η θέληση, μόνο η θέληση. Λες συνεχώς στον εαυτό σου: «Όχι θα το κάνω, σταμάτα, μη μιλάς» και σκέφτεσαι πράγματα που αποσπούν την προσοχή σου από τη δεύτερη φωνή. Εγώ όταν τρέχω θυμάμαι τις προπονήσεις μου, σκέφτομαι πόσα χιλιόμετρα μου μένουν ακόμη και συνεχίζω, άλλα εννιά, άλλα οκτώ… Προσπαθώ να αγνοήσω τα μηνύματα του εγκεφάλου μου με αυτόν τον τρόπο. Αλλά η θέληση και η πίστη στον εαυτό σου είναι αυτό που θα σε βοηθήσει. Βέβαια και η καλή προετοιμασία παίζει πολύ μεγάλο ρόλο.
Στον αθλητισμό, όπως και στην ορειβασία, υπάρχει δικαιοσύνη που συνοψίζεται στην εξής φράση: «ό,τι δώσεις θα πάρεις.»
Πιστεύεις ότι η χαλαρή άσκηση θα σώσει τους φύσει εθισμένους στη μαλθακότητα οργανισμούς μας ή χρειαζόμαστε έντονη άσκηση και καταπόνηση, για να βγάλουμε τον δυνατό άνθρωπο που κρύβουμε μέσα μας;
Η άσκηση είναι όπως το φαγητό, όταν κάτι το κάνεις το θέλεις και περισσότερο. Ξεκινάς με χαλαρή άσκηση για ψυχική και σωματική υγεία και εν συνεχεία «τρώγοντας έρχεται η όρεξη». Δεν υπάρχουν όρια ηλικίας στον αθλητισμό. Από μια πλευρά είναι και καλύτερα εάν κάποιος ξεκινήσει σε μεγάλη ηλικία. Τα άτομα που ξεκινούν σε μεγάλη ηλικία δεν έχουν κόπωση, όπως συμβαίνει με τα άτομα που αθλούνται από μικρές ηλικίες, και μπορεί να σημειώσουν τρομερές επιδόσεις.
Ποιο είναι μότο που σε εμπνέει;
Μην εγκαταλείπεις τα όνειρά σου κάποια στιγμή θα πραγματοποιηθούν.
Το μότο που τον εμπνέει τυπωμένο σε μπλουζάκι.
Ποιος είναι ο Αντώνης Σύκαρης
Ο Αντώνης Συκάρης γεννήθηκε τον Μάΐο του 1962 και είναι έγγαμος με δύο παιδιά. Το 1976 ίδρυσε την αλυσίδα καταστημάτων ηλεκτρικών συσκευών ΣΥΚΑΡΗΣ, με 28 σημεία πώλησης, 400 εργαζόμενους και ετήσιο κύκλο εργασιών 60 εκ. ευρώ, της οποίας μέχρι το 2006 παρέμεινε Ιδιοκτήτης. Από το 2006 είναι CEO της εταιρείας ΑΛΠΙ Α.Ε Real Estate και παραγωγή ενέργειας. Από το 1991 είναι μέλος του Συνδέσμου Ελλήνων ορειβατών ΣΕΟ και της Ελληνικής ομοσπονδίας Ορειβασίας και αναρρίχησης ΕΟΟΑ. Επίσης, είναι μέλος του Team 100 Mentors, του Διοικητικού συμβουλίου της Μπλέ Κέδρος ΑΕΕΑΠ, καθώς και ομιλητής σε εταιρείες, Πανεπιστήμια, εκδηλώσεις και στο TEDx (Inspirational – Motivational speaker). Είναι ο μοναδικός Έλληνας που έχει σκαρφαλώσει τις τέσσερις από τις 14 οκτάρες κορυφές της γης (Grand Slam).
Ορειβατική εμπειρία:
1990 – σήμερα
- 30 χρόνια Ορειβασία και αναρρίχηση σε Ελλάδα και εξωτερικό
- 17 χώρες Ελλάδα, Ελβετία, Γαλλία, Νεπάλ, Κίνα, Περού, Τατζικιστάν, Ιράν, Κένυα, Τανζανία, Θιβέτ, Αργεντινή, Καναδά, Ιταλία, Μαρόκο, Αλβανία, Γεωργία
- Ορεινά Συγκροτήματα Ιμαλάια, Άνδεις, Άλπεις, Rocky mountains, Pamirs
- Αρχηγός ορειβατικών αποστολών
- Everest 8.848m Νεπάλ
- Kangchenjunka 8.586m Νεπαλ
- Manaslu 8.163m Νεπαλ
- Dhaulagiri 8.167m Νεπάλ
- Pumori 7.161m Νεπάλ
- Lenin 7.134m Τατζικιστάν
- Aconcagua 6.960m Αργεντινή
- Noigin Kangsank 7.206m Θιβέτ
- Huascaran 6.768m Περού
- 56 ορειβατικές αποστολές σε όλο τον κόσμο
- 522 ορειβατικές και αναρριχητικές διαδρομές σε όλο τον κόσμο
- ΑΛΠΕΙΣ 59 κορυφές πάνω από 4.000m 41 κορυφές πάνω από 3000m
Βραβεία – Διακρίσεις από Γενική Γραμματεία Αθλητισμού και την Ομοσπονδία Ορειβασίας και Αναρρίχησης για τις δράσεις:
- Everest 8.848m, Kangchenjunga 8.586m, Manaslu 8.163m, Pumori 7.161m, Kenya 5.199m (άνοιγμα νέας αναρριχητικής διαδρομής)
- Αθλητική εμπειρία
- 15 Μαραθώνιοι
- 11 τερματισμοί Κλασσικός Μαραθώνιος Αθηνών 42χμ
- 4 τερματισμοί Μαραθωνίων Παρίσι, Μάλαγα, Βαρκελώνη, Πίζα 42km
- Καλύτερος χρόνος Μάλαγα 2015 45’
- 33 τερματισμοί σε ποδηλατικούς αγώνες Brevets, 200km, 300km, 400km, 600km, 1000km
- 2015 τερματισμός σε 76 ώρες nonstop στον ποδηλατικό αγώνα Paris – Brest Paris 1230km
- 150 αγώνες δρόμου μέχρι 21km Ελλάδα
- Cross fit – 2016 Πρώτη ελληνική συμμετοχή σε τελικούς αγώνες στο Μιλάνο σε κατηγορία +50 ετών
“Η ορειβασία σου προσφέρει ένα απίστευτα όμορφο ταξίδι που διαρκεί για πάντα στη ζωή σου και στη σκέψη σου.” λέει ο Αντώνης Σύκαρης.