Ο καλύτερος τρόπος για να πετύχεις τους στόχους σου στην άσκηση είναι να γνωρίζεις την κατάσταση της υγείας σου. Οι εξετάσεις στοχεύουν στην προάσπιση της υγείας, στην εκτίμηση της φυσικής σου κατάστασης και, κάποιες φορές, στην πρόληψη τραυματισμών. Αυτές είναι οι 6 εξετάσεις υγείας που πρέπει να κάνουν οι αθλητές.
1 Γενική αίματος – βιοχημικές
Η εξέταση αίματος και οι βιοχημικές εξετάσεις είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να μάθεις πώς λειτουργεί το σώμα σου. Είναι σημαντικό να κάνεις μία γενική αίματος αλλά ζήτησε από τον γιατρό σου να σου γράψει όλες τις βιταμίνες, τα μέταλλα, τη φερριτίνη, τη γλυκόζη αίματος, το λιπαιδιμικό προφίλ και τους ορμονικούς δείκτες. Καλό είναι να γνωρίζεις ότι π.χ. η κορτιζόλη σου είναι αυξημένη, η HDL είναι χαμηλή, η Β12 έχει εξαντληθεί κ.λπ. Αυτές οι πληροφορίες εξηγούν την κακή διάθεση, την κόπωση, τα ενεργειακά επίπεδα ή μπορεί να διαγιγνώσουν κάποιες χρόνια ασθένειες. Για παράδειγμα ο αιματοκρίτης και η συγκέντρωση της αιμοσφαιρίνης στο αίμα σχετίζονται θετικά με την αερόβια ικανότητα. Η τεστοστερόνη χρησιμεύει στην εκτίμηση του αναβολικού περιβάλλοντος στον οργανισμό του αθλητή. Μάλιστα η κορτιζόλη και η τεστοστερόνη είναι πιθανοί δείκτες του συνδρόμου υπερπροπόνησης. Γενικά η βιοχημική παρακολούθηση αθλητών θα πρέπει να είναι τακτική και προγραμματισμένη, ανάλογα με τα προκαθορισμενα «peak» τους.
Διάβασε σχετικά: Τι λένε τα ούρα σου για σένα;
2 Ηλεκτροκαρδιογράφημα, triplex καρδιάς και κλινική εξέταση
Οι αθλητές καταπονούν την καρδιά τους και την υποβάλλουν σε μεγάλη προσπάθεια (μαραθώνιος, βάρη κ.λπ.). Η έντονη άθληση συμβάλλει στην εκδήλωση ή την επιδείνωση κάποιων ανωμαλιών των καρδιακών δομών. Έτσι ο προληπτικός καρδιολογικός έλεγχος είναι απαραίτητος.
Η Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία συστήνει σε όλα τα παιδιά ηλικίας άνω των 12 ετών και όλους τους ενήλικες, εφόσον συμμετέχουν σε ανταγωνιστικά αθλήματα, να υποβάλλονται σε καρδιολογικό έλεγχο κάθε 2 χρόνια.
3 Λιπομέτρηση
Χρησιμοποιείται σχετική τεχνολογία (μέτρησης του λιπώδους ιστού μέσω ηλεκτρικών σημάτων) για να γίνει ο ακριβής υπολογισμός. Για τους αθλητές το πλατό είναι το 10%. Υπάρχουν διάφοροι μέθοδοι για να εκτιμηθεί το ποσοστό λίπους στο σώμα, όπως η μέθοδος DEXA, η αξονική και μαγνητική τομογραφία και άλλες, οι οποίες λόγου του κόστους τους χρησιμοποιούνται κυρίως σε ερευνητικό επίπεδο. Επίσης, υπάρχουν και πιο απλές τεχνικές όπως η μέθοδος της βιοηλεκτρικής εμπέδησης (BI ή βιοηλεκτρική αντίσταση) και το δερματόπτυχο. Οι περισσότερες δεν είναι πάντα αξιόπιστες. Η μέτρηση λίπους με υπέρηχο που χρησιμοποιείται τα τελευταία χρόνια και “φωτογραφίζει” το υποδόριο λίπος, δίνει καλά αποτελέσματα στη μέτρηση του τοπικού λίπους όχι όμως και στο συνολικό λίπος.
4 Τεστ Μέγιστης Πρόληψης Οξυγόνου
Ο σημαντικότερος δείκτης της αντοχής του ανθρώπου: VO2max. Είναι το τεστ με το οποίο έχουν συνδεθεί περισσότερο οι εξετάσεις ενός αθλητή. Ο αθλητής καλωδιώνεται, φοράει μια μάσκα και τρέχει στο διάδρομο. Ο συγκεκριμένος δείκτης δείχνει πόσο οξυγόνο μπορεί να χρησιμοποιήσει ο οργανισμός όσο αυξάνεται η διάρκεια κι η ένταση της άσκησης και πόση ανοχή έχει στο γαλακτικό οξύ.
Διάβασε σχετικά: Τι πρέπει να ξέρεις για την αερόβια ικανότητα και πώς να τη βελτιώσεις
5 Ισοκινητικό δυναμόμετρο
Ο αθλητής κάθεται σε ειδική καρέκλα και μετράται η μυική δύναμη του τετρακέφαλου και του οπίσθιου μηριαίου. Αυτός είναι και ο κατάλληλος τρόπος προκειμένου να διαπιστωθούν δυσαναλογίες, που βοηθούν στην πρόληψη τραυματισμών. Συνήθως πολλοί τραυματισμοί προκαλούνται από τέτοιες δυσανολογίες.
6 Εξέταση κοπράνων
Τα καλά ή κακά μικρόβια αποδεικνύουν κατά πόσο είναι υγιές ή όχι το έντερό σου, κάτι που σχετίζεται με τη γενική κατάσταση της υγείας σου. Η ανάλυση κοπράνων μπορεί να δείξει πόσο καλά χωνεύεις τα τρόφιμα (διαπιστώνοντας ακόμη και ποιες τροφές μπορείς και ποιες δεν μπορείς να αφομοιώσεις καλά), ποια βακτήρια υπάρχουν και τι κάνουν και εάν υπάρχουν προβλήματα στο έντερο ή δυσαπορρόφηση κάποιων βιταμινών όπως Α, D και K. Οι αθλητές είναι γνωστό ότι έχουν προβλήματα στο στομάχι και το έντερο όπως κράμπες ή κολίτιδα, λόγω αυστηρής διατροφής, υψηλής απλής κατανάλωσης ζάχαρης και στρες προπόνησης. Γνωρίζοντας τι σε πειράζει και τι όχι, θα μπορείς να διορθώσεις τη διατροφή σου και να έχεις αποτέλεσμα στα επίπεδα της αντοχής, τη ενέργειας και της απόδοσής σου.
Φίλια Μητρομάρα