Ο σωματότυπος σου μπορεί να σε βοηθήσει να βρεις τη σωστή προπόνηση για σένα ή είναι μύθος;
Στη δεκαετία του 1940, ένας καθηγητής από το Πανεπιστήμιο του Χιούστον, ο κύριος William Sheldon πρότεινε ότι υπάρχουν τρεις τύποι σωμάτων: ο εκτομορφικός, ο ενδομορφικός και ο μεσομορφικός τύπος. Ο ενδομορφικός είναι αυτός που τείνει να παίρνει βάρος και είναι συνήθως γεμάτος, με υψηλό ποσοστό λίπους. Ο εκτομορφικός τύπος έχει χαμηλό βάρος, συνήθως είναι λεπτός στα άκρα και έχει τοπικό λίπος στην κοιλιά. Ο μεσομορφικός αποκτά εύκολα μυϊκή μάζα και χάνει λίπος από όλο το σώμα. Ο σωματότυπος δηλαδή αφορά τη μορφή του σώματος και τις δυνατότητες που έχει ο καθένας μας να χάνει ή να παίρνει βάρος, λίπος και μυϊκή μάζα. Όμως ο κάθε σωματότυπος δεν έχει τη δική του προπόνηση. Όπως δεν υπάρχουν ασκήσεις που καίνε τοπικά το λίπος και όπως δεν υπάρχουν τροφές που κάνουν λιπόλυση έτσι και η θεωρία των σωματότυπων για άλλους σκοπούς ξεκίνησε και αλλού πήγε.
Είναι η θεωρία των σωματότυπων ψευδοεπιστήμη;
Η ταξινόμηση αυτών των σωματότυπων που έκανε ο Sheldon είναι απλή, σαφής και βολική, και γι 'αυτό εξακολουθούν πάρα πολλοί να υποστηρίζουν αυτήν τη θεωρία 80 χρόνια τώρα. Βασίζεται όμως στην ψευδοεπιστήμη, την προσωπική παρατήρηση και μία ευρεία κατηγοριοποίηση, επομένως δεν είναι ακριβώς η πιο αξιόπιστη μέθοδος για να προσδιορίσεις τι ακριβώς προπόνηση χρειάζεσαι.
Για να είμαστε δίκαιοι ο Sheldon δεν σκόπευε να χρησιμοποιήσει την κατηγορία των σωματότυπων για λογαριασμό της γυμναστικής. Ήταν ψυχολόγος που θεωρούσε (λανθασμένα) ότι τα άτομα με συγκεκριμένους τύπους σώματος τείνουν να εμφανίζουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά προσωπικότητας. Αλλά αυτό δεν εμπόδισε ποτέ τους ανθρώπους να χρησιμοποιούν τις σωματοτυπικές κατηγορίες του Sheldon για να προτείνουν ειδικές προπονήσεις και να δημιουργήσουν προγράμματα με ασκήσεις, στοχευμένες για κάθε σωματότυπο.
Η γενετική και η ανθρωπομετρία είναι οι μεγαλύτεροι καθοριστικοί παράγοντες από τον σωματοτύπο σου για να μάθεις πόσο εύκολα παίρνεις ή χάνεις βάρος, πόση δύναμη μπορείς να αποκτήσεις και πόσο γρήγορα και μακριά μπορείς να τρέξεις, να κάνεις ποδήλατο, κολύμπι.
Υπάρχουν επίσης και άλλοι παράγοντες, όπως ο τρόπος ζωής σου και οι συνήθειές σου που επιδροούν αλλά ανεξάρτητα από την κληρονομικότητα και το DNA σου, πιθανότατα αυτές οι κατηγορίες μπορεί να σε εμπνεύσουν να βάλεις έναν στόχο φυσικής κατάστασης.
Τι να κάνεις;
Δώσε σημασία στις προπονήσεις και τους στόχους φυσικής κατάστασης και όχι στον τύπο του σώματός σου. Δεν έχει σημασία αν έχεις εκτομορφικό, ενδομορφικό ή μεσομορφικό τύπο. Εφ 'όσον το πρόγραμμα προπόνησής σου είναι προσαρμοσμένο στο επίπεδο της δικής σου φυσικής κατάστασης, τους χρονικούς περιορισμούς και τον στόχο που έχεις βάλει με τρόπο να σε προκαλεί και να σε παρακινεί, μπορείς να τα καταφέρεις, ανεξαρτήτως σωματότυπου.
Αν λοιπόν είσαι ενδομορφικός που θέλεις να τρέξεις μαραθώνιο, βγες στον δρόμο και τρέξε. Εάν είσαι εκτομορφικός και θέλεις να αποκτήσεις 20 κιλά μυς, ψάξ’το λίγο περισσότερο. Υπάρχουν όρια σε αυτό που μπορείς να πετύχεις, αλλά θα μάθεις περισσότερα για τον σένα κάνοντας κάτι.
Εάν θέλεις να εμπνευστείς
Αν θέλεις να εμπνευστείς και να αρχίσεις από κάπου τα παρακάτω που σου συστήνουμε ίσως να σε βοηθήσουν να ξεκινήσεις. Στην πορεία όμως εσύ θα βρεις τι είναι αυτό που λειτουργεί καλύτερα σε εσένα.
Χαρακτηριστικά ενδομορφικού τύπου
- Έχει περισσότερο λίπος σε όλο το σώμα.
- Το λίπος αυξάνεται πιο γρήγορα και μειώνεται αργά.
- Αργός μεταβολισμός, πιθανώς λόγω κάποιων παθήσεων όπως θυρεοειδής, διαβήτης κ.λπ., αλλά πολύ συχνά είναι το αποτέλεσμα του καθιστικού τρόπου ζωής.
Τι προπόνηση χρειάζεσαι: HIIT
Για να κάψεις περισσότερο λίπος δοκίμασε προπονήσεις με ασκήσεις σωματικού βάρους που διατηρούν τις περιόδους ανάπαυσης μικρές. Οι υψηλής έντασης δραστηριότητες είναι ό,τι πρέπει για εσένα καθώς και η προπόνηση με βάρη αλλά και η μέτρια άσκηση αντοχής.
Χαρακτηριστικά μεσομορφικού τύπου
- Αναπτυγμένο αθλητικό μυϊκό σύστημα.
- Αποτελεσματικός μεταβολισμός. Η αύξηση και η μείωση της μυϊκής μάζας γίνεται εύκολα.
Τι προπόνηση χρειάζεσαι: CrossFit
Δώσε έμφαση στην ένταση των σετ με βάση το βάρος. Έχει υπόψη σου ότι προτείνεται η άσκηση με λιγότερα βάρη και περισσότερες επαναλήψεις ή ασκήσεις υψηλής έντασης.
Χαρακτηριστικά εκτομορφικού τύπου
- Γρήγορος μεταβολισμός, που προκαλεί δυσκολία στην ανάπτυξη μυϊκού ιστού.
Τι προπόνηση χρειάζεσαι: Bodybuilding
Δοκίμασε προπονήσεις με ασκήσεις άνω και κάτω σώματος, ολοκληρώνοντας με 10 λεπτά ΜetConπροπονήσεις δύο φορές την εβδομάδα (ένα νέο είδος διαλειμματικής προπόνησης είναι ο μεταβολικός καθορισμός, metabolic conditioning ή αλλιώς MetCon. Έχει γίνει σχεδόν συνώνυμο με την cardio προπόνηση υψηλής έντασης.). Μπορείς επίσης να προσθέσεις πλειομετρικές ασκήσεις (άλματα, βαθιά καθίσματα) ή ασκήσεις βασισμένες σε βάρη.