Το αλάτι αποτελεί την κυριότερη πηγή νατρίου, έχει κατηγορηθεί για προβλήματα στην αρτηριακή πίεση και στην καρδιά, αλλά παραμένει απαραίτητο για τον ανθρώπινο οργανισμό. Υπάρχουν πολλά είδη, εμείς όμως θα επικεντρωθούμε στο αλάτι Ιμαλαΐων, τον Ανθό αλατιού και τους λιγότερο δημοφιλείς φίλους τους.
Παλαιότερα ήταν ένας από τους λίγους τρόπους συντήρησης των τροφίμων (παστά), ενώ πλέον η χρήση του έχει περιοριστεί στα φαγητά και ως συντηρητικό για κάποια τρόφιμα όπως η baking soda και για την δημιουργία βιομηχανικών ενώσεων στα τρόφιμα.
Οι ανάγκες του ανθρώπινου οργανισμού σε νάτριο είναι 2,3 γρ. ημερησίως, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε πως το νερό και άλλα τρόφιμα περιέχουν νάτριο (ετικέτες τροφίμων κοιτάτε;), οπότε είναι κάτι που δύσκολα υπολογίζεται πρακτικά. Αυτό έχει ως συνέπεια να καταναλώνουμε περισσότερο από όσο πρέπει.
Το ψιλό θαλασσινό αλάτι έχει πρόσμιξη ιωδίου και έχει υποστεί επεξεργασία. Για αυτό πολλοί σεφ και μάγειρες προτιμούν το χονδρό αλάτι, που είναι πιο γευστικό και περιέχει μεταλλικά άλατα. Το αλάτι Κυθήρων είναι από τα πλέον γευστικά που μπορείτε να συναντήσετε.
Ο Ανθός του αλατιού ή Fleur de Sel γαλλιστί (το Λουλούδι της Θάλασσας) είναι το ακριβότερο αλάτι και πωλείται στις εταιρείες στα 3 ευρώ το κιλό και φτάνει στο τραπέζι μας στα 5,90-6 ευρώ το κιλό. Σε περιοχές όπως η Μάνη, μαζεύεται από τα βράχια και όλη η ποσότητα θεωρείται «ανθός», ενώ σε περιοχές όπως το Μεσολόγγι που το αποκαλούν «Αφρίνα», ανθός θεωρείται το αλάτι που υπάρχει στην επιφάνεια της αλυκής και μαζεύεται με τα χέρια, είναι προϊόν πλούσιο σε ιχνοστοιχεία, κάλιο, φθόριο, ασβέστιο, σίδηρο και μαγνήσιο! Στην αλατιέρα προσθέστε και ρύζι γιατί ο Ανθός αλατιού έχει την τάση να μαζεύει την υγρασία και…κολλάει!
Το αλάτι Ιμαλαΐων διαθέτει το κόκκινο χρώμα του από το οξείδιο του σιδήρου που περιέχει. Αποτελεί ορυκτό αλάτι, με αποτέλεσμα να θεωρείται από κάποιους επιβλαβές και από άλλους δώρο θεού, εξαιτίας προσμίξεων με άλλα ορυκτά (η καθαρότητα δεν αγγίζει ποτέ το 100%). Τυπικά εφόσον δεν έχει επεξεργαστεί και παραμένει σε κρυσταλική μορφή είναι πολύ καλής ποιότητας. Προτιμήστε το αλάτι Ιμαλαΐων το οποίο έχει υποστεί χημική ανάλυση (συσκευασμένο), ώστε να ξέρετε τι φτάνει στο τραπέζι σας. Α! Δεν το λες ακριβώς Ιμαλαΐων! Είναι σαν να αποκαλείς το τσίπουρο Καρδίτσας, τσίπουρο Αθήνας μιας και τα ορυχεία βρίσκονται στο Πακιστάν 300 χιλιόμετρα από τους πρόποδες των Ιμαλαΐων! Για την γεύση δεν υπάρχουν αιτιάσεις, απλά υπάρχει πολύ πιο ποιοτικό και γευστικό χονδρό αλάτι στην Ελλάδα, όπως της Καλλονής, των Κυθήρων και ο Ανθός αλατιού από πολλά μέρη της Ελλάδας.
Το μαύρο αλάτι Χαβάης είναι ένα…εφετζίδικο αλάτι, το μεν μαύρο με πρόσμιξη άνθρακα (όχι άλλο κάρβουνο) που θεωρείται ότι δεσμεύει τα βαρέα μέταλλα, το δε κόκκινο έχει και αυτό οξείδιο του σιδήρου (εξ'ού και το χρώμα) και ηφαιστειακό πηλό. Το μαύρο αλάτι χρησιμοποιείται περισσότερο για φινίρισμα, ενώ περιέχει και μελάνι σουπιάς!
Το γνωστό αλάτι των σουπερμάρκετ όντας υπέρ-επεξεργασμένο δεν περιέχει τόσα φυσικά συστατικά όσο τα παραπάνω. Παρόλα αυτά περιέχει ιώδιο το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για τον ανθρώπινο οργανισμό. Όσοι αθλούνται και ιδρώνουν πολύ, χρειάζονται έξτρα νάτριο, διότι έχουν μεγάλες απώλειες από την εφίδρωση, οπότε αυτό το είδος με την ,εγαλύτερη ποσώστοση σε νάτριο δεν είναι απαγορευτικό.
Το αλάτι είναι…αλάτι!
«Έλα ρε μεγάλε!» θα πείτε. Αλάτι που να καταναλώνεται με τις χούφτες και να κάνει καλό δεν έχει βρεθεί ακόμα. Το ζήτημα είναι να καταναλώνεται σε λογικές ποσότητες και να το απολαμβάνουμε χωρίς να δημιουργούμε προβλήματα στον οργανισμό μας! Στα θετικά του είναι η δράση για τον πολλαπλασιαμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων, ενισχύει τον θυροειδή, συμβάλει στην απορρόφηση του καλίου. Στον αντίποδα, αν καταναλώνετε μεγάλες ποσότητες αυξάνετε κατά 10 με 15% τις πιθανότητες αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων, την πιθανότητα στεφανιαίας νόσου κατά περίπου 10%, εφόσον είστε υπερτασικός. Τα ποσοστά κινδύνου μειώνονται περίπου κατά 50% στους μη υπερτασικούς.